Mijn man en ik hebben inmiddels dezelfde fietsen: gravelbikes. We hebben in het voorjaar een driedaagse tour door Limburg gemaakt en op ’n dag hoop ik dat we de Camino gaan fietsen samen. En toch voelt het een beetje suf, twee dezelfde fietsen.
Ik heb inmiddels ook eenzelfde pakje als mijn man. “We gaan toch niet zo’n ANWB-stelletje worden?”, zeiden we tegen elkaar. We stonden naast elkaar in onze fietspakjes bij onze identieke fietsen (non e-bike), moesten enorm om onszelf lachen, maakten een selfie – die we met niemand deelden – en dachten: “Is dit burgerlijk?” Wellicht, maar het is in ieder geval voor herhaling vatbaar!
De kracht van zelfspot
Burgerlijkheid; ik hou ervan. Ik hou ook van een gezonde dosis zelfspot. Ik vind het een enorme kracht om jezelf niet te serieus nemen; zeker niet in bepaalde contexten waarin je verkeert. Ik denk meteen aan het gekozen fragment door Femke Halsema in het programma Zomergasten. Het fragment met Margaret Thatcher, dat Femke had uitgekozen. Margaret Thatcher die de spot met zichzelf dreef door haar performance te koppelen aan het imago van de Iron lady. Femke vond het wel stoer van Margaret Thatcher, dat ze dit zo zei. Ik vond Femke wel stoer dat ze dit fragment liet zien; volgens mij deelt ze namelijk niet de politieke ideeën van Thatcher. “Toch heeft de Iron Lady bijgedragen aan mijn politieke vorming”, zei Femke. Ik denk zeker mede door de geraffineerde zelfspot die ze omarmt.
Hoe zelfspot het dagelijks leven wat luchtiger maakt
Ik vind dat een beetje zelfspot een vleugje humor aan het leven toevoegt. Het is een manier om met je eigen imperfecties of ongemakken om te gaan, zonder erdoor overspoeld te geraken. Hoe? Ik denk zo:
- Het relativeert problemen
Door jezelf met een knipoog te benaderen, lijken alledaagse tegenslagen wat minder zwaar. Een misser wordt geen ramp, maar een grappig moment. - Het vermindert spanning en stress
Lachen om jezelf verlaagt spanning en brengt wat luchtigheid in bepaalde contexten. - Je wordt iets toegankelijker voor je omgeving
We zijn allemaal mens en zelfspot maakt dat je jezelf niet boven anderen plaatst. - Het vergroot je veerkracht
Humor geeft lucht waardoor je sneller herstelt van kleine tegenslagen en gemakkelijker door kunt na een misser.
Kortom: zelfspot is eigenlijk een manier om met mildheid en compassie naar situaties, jezelf en anderen te kijken.
Een meester in zelfspot
Ik vond de aflevering van Zomergasten met Femke Halsema tof, omdat het gebruik van zelfspot haar menselijke kant toonde. In ieder geval kijk ik nu al uit naar de laatste aflevering van Zomergasten met Herman Koch; ook een meester in zelfspot vermoed ik.